Welke stenen geven de meeste kalk af aan het aquarium?

Stenen zijn in vele verschillende soorten en maten verkrijgbaar. Iedere steensoort heeft zijn eigen karakteristieke eigenschappen. Dat geeft ons aquascapers tal van mogelijkheden om een bepaalde sfeer aan het aquarium te geven. Met andere woorden zijn de stenen die we uitzoeken voor ons aquarium in grote mate bepalend voor de algehele uitstraling. Maar welke stenen zijn dan het meest geschikt voor gebruik in het aquarium? Of waar moeten we rekening mee houden bij bepaalde stenen? In deze blog worden deze vragen beantwoord.

Waarom kunnen stenen kalk afgeven?

Stenen zijn gevormd onder hoge druk en zijn in feite samengeperste mineralen, hoofdzakelijk calciet (calciumcarbonaat (CaCO₃) ). Afhankelijk van het gebied waar ze vandaan komen kan door drukverschil en andere aanwezige mineralen kleurverschil ontstaan. Calciet is onder lichte druk in CO2 houdend water oplosbaar. Zure regen is dus in staat om gesteente langzaam op te lossen. De stenen die wij in het aquarium gebruiken hebben millennia in de buitenlucht gelegen en zijn gevormd door de weersinvloeden, waterstromen, ijstijden en wat al niet meer.

In water is altijd een minimale hoeveelheid CO2 opgelost door diffusie met de atmosfeer. Nu we weten dat het hoofdbestanddeel van stenen kan oplossen in CO2 houdend water, kunnen we ons ook voorstellen dat dit in een aquarium ook gebeuren zal. Daarbij geldt dat hoe zuurder het water is, des te meer de stenen zullen oplossen en kalk afgeven.

Waarom is hard water onwenselijk?

Veel van de vissen en planten in ons aquarium komen uit gebieden met een lage pH en zacht water. Denk daarbij aan de Amazone (ph 4-7, hardheid nagenoeg 0). Om goed voor onze vissen en planten te kunnen zorgen, is dus zacht en zuur water nodig. Het helpt dan niet om stenen in het aquarium te gebruiken die de hardheid verhogen.

Waarom dan toch stenen in het aquarium gebruiken?

Stenen in het aquarium zijn mooi. Zo simpel is het en wie mooi wil zijn moet pijn lijden. We zullen dus iets meer moeite moeten doen om te voorkomen dat de hardheid en pH te ver toenemen. De verhoging van de hardheid is erg goed op te vangen door osmosewater of regenwater te gebruiken. De pH is perfect te regelen door een CO2 systeem. Beiden zijn misschien kostbare investeringen, maar geven wel de mogelijkheid tot het onder controle houden van de waterkwaliteit. Afhankelijk van de steensoort kan ook de wekelijkse waterwissel op de waardes worden aangepast. Bij stenen met een hoge afgifte, kan bijvoorbeeld wekelijks 50% water worden gewisseld en bij stenen met minder afgifte bijvoorbeeld 20%.
Voor wie geen zin heeft in gedoe met osmosewater of CO2 bemesting, zijn er gelukkig ook stenen beschikbaar die geen invloed hebben op de waterwaardes. Door gebruik te maken van de onderstaande tabel, kan een inschatting worden gemaakt bij welke stenen de meeste moeite gedaan moet worden.

Ons experiment

Om er achter te komen welke stenen nu veel kalk afgeven aan het water, hebben we het volgende experiment bedacht: 1kg stenen in 5 liter osmosewater*. Daarna meten en kijken hoeveel de hardheid stijgt. Ons osmosewater gaf een TDS van 20. Het verdampte water is steeds aangevuld waarbij lichtjes geroerd werd, alvorens de meting te verrichten. Hieronder zijn de resultaten van de metingen te zien:

Steensoort	1 week	8 weken
Versteend hout bont	KH = 1 GH = 1 TDS = 31	KH = 1 GH = 1 TDS = 36
Grey Mountain Stone	KH = 1 GH = 2 TDS = 54	KH = 3 GH = 3 TDS = 116
Seiryu Stone	KH = 1 GH = 2 TDS = 81	KH = 3 GH = 3 TDS = 162
Dark Seiryu Stone	KH = 1 GH = 2 TDS = 86	KH = 3 GH = 3 TDS = 191
Yamaya Stone	KH = 1 GH = 1 TDS = 21	KH = 1 GH = 1 TDS = 29
Dragon Stone	KH = 1 GH = 1 TDS = 24	KH = 1 GH = 1 TDS = 24
Versteend hout	KH = 1 GH = 1 TDS = 31	KH = 1 GH = 1 TDS = 28
Glimmer Wood Rock	KH = 2 GH = 1 TDS = 66	KH = 2 GH = 2 TDS = 75
Maple Leaf Rock	KH = 2 GH = 1 TDS = 37	KH = 1 GH = 1 TDS = 42
Luipaard steen	KH = 1 GH = 1 TDS = 55	KH = 3 GH = 3 TDS = 125

Wat hierbij opvalt is dat er toch een behoorlijk verschil zit per steensoort. Conclusies die uit deze test blijken:
- Versteend hout bont, Yamaya Stone, Dragon Stone, Versteend hout en Maple Leaf Rock geven geen kalk af aan het water.
- Glimmer Wood Rock lijkt alleen in de aanvang wat kalk af te geven
- De andere stenen verhogen de GH en KH

* 1 kilo is niet representatief per steensoort, aangezien deze onderling per steen erg kunnen verschillen.

Was deze post nuttig voor je? Ja (0) Nee(0)